Het NOM zingt

Het Nederlands Openluchtmuseum start met het NOM koor. Het is mijn opdracht om de medewerkers met veel plezier goed te laten zingen. En op die manier muziek toe te voegen aan het museum.

Het repertoire worden liedjes van vroeger tot nu, die te gebruiken zijn door elke medewerker die contact heeft met de bezoekers van het museum. We gaan met elkaar zingen en de liedjes die we kennen uitwisselen.

We herinneren ons allemaal de liedjes van onze oma. Maar zingen we zelf nog wel?
Hoe mooi zou het voor de bezoekers van het Openluchtmuseum zijn als er uit een locatie een lied klonk. Een lied raakt de ziel van de bezoeker veel directer dan een tekst. Bovendien hoort zingen er historisch bij. Er werd vroeger gezongen, thuis, op het veld, onderweg, in de kerk. En er zijn vele liedjes over onderwerpen die in het museum verbeeld worden. Die kunnen net zo goed gezongen worden als dat er over verteld wordt. In Staphorst, rond de Anansiboom, in de Molukse barak, op de molen, in het Turkenpension, in het jaren 1970 huisje te Tilburg, overal horen ook liederen.

Opdrachtgever: Nederlands Openluchtmuseum

 

Erfgoedprojecten gemeenten Lingewaard en Overbetuwe

Samen met lokale en regionale erfgoedpartners ontwikkel ik erfgoed projecten, geschikt voor de basisscholen in de gemeente Lingewaard en Overbetuwe.

Met de vrijwilligers van Museumboerderij Den Tip uit Herveld en Erfgoed Gelderland maken we een project voor kleuters (De Verzamelman). Het kleuterproject is getest met twee klassen. Het is nu inzetbaar in de twee gemeenten.

Daarnaast maken zes lokale erfgoedpartners samen een educatief project Betuwe 1944-1945. Het project is bedoeld voor de groepen 7 en 8. In najaar 2019 testen we dit project, gekoppeld aan de herdenking van 75 jaar Bevrijding in de regio.

Steenfabriek Zilverschoon uit Randwijk/Heteren is een project voor leerlingen van groep 7 aan het opzetten. We onderzoeken hoe we dit goed kunnen laten aansluiten bij de wensen van de scholen in de regio.

Opdrachtgever: Open Academie

 

Junior Dijkdenkers

Het project Junior Dijkdenkers Grebbedijk maak ik in opdracht van het Waterschap Vallei en Veluwe voor de groepen 7/8 basisonderwijs. Het project sluit aan bij de plannen voor verbetering van de Grebbedijk in de nabije toekomst. Het Waterschap hecht er aan dat bewoners mee denken in de planvorming bij het tot stand komen van de nieuwe dijk. Basisschoolleerleerlingen zijn de bewoners van de toekomst en als zodanig denken zij in dit project mee. Ik werk bij de ontwikkeling van het project samen met Toonbeeld schoolprojecten.

In het project worden de leerlingen uitgedaagd zelf ideeën te bedenken voor natuur, recreatie en wonen rondom de nieuwe Grebbedijk.
Om te ontdekken wat er zou gebeuren als de Grebbedijk doorbreekt, maken we in het project een koppeling met de ramp uit 1855. Toen brak voor het laatst de Grebbedijk door en het water liep de Vallei in. Veenendaal (onder andere) kwam onder water te staan.

De leerlingen gaan ook bij de Grebbedijk kijken samen met een deskundige van het Waterschap. Zo ontdekken ze wat een dijk precies doet en wat  dijkversterking inhoudt. De leerlingen ontwikkelen vervolgens hun eigen ideeën gekoppeld aan de dijkverbetering. Die maken ze zichtbaar in filmpjes. Hiervoor komt Toonbeeld Schoolprojecten uit Oosterbeek in de klas. Dit Het project gaat een paar jaar draaien in de Vallei, totdat de nieuwe Grebbedijk een feit is.

Doelstelling van het project:
Ontwikkelen besef van waterveiligheid bij de leerlingen
Betrekken leerlingen als gebruikers van de toekomst bij planontwikkeling Grebbedijk Deltadijk

Door de leerlingen gemaakte filmpjes zijn hier te bekijken.

Opdrachtgever projectteam Grebbedijk, waterschap Vallei en Veluwe

Geschiedenis van de Ireneschool Wageningen

De Ireneschool in Wageningen zal gesloopt worden en plaats maken voor woningen.

Samen met leerkrachten en leerlingen van de school en ouders heb ik herinneringen en foto’s vanaf de start van de school in 1954 verzameld. Hiervoor interviewden we oud-leerlingen, oud-leerkrachten en andere oud-medewerkers en leerkrachten en andere medewerkers van nu. We vroegen mensen om schoolfoto’s. In het archief van Wageningen zijn we op zoek gegaan naar meer informatie over de bouw van de school. En we schreven en tekenden over de school, die ondertussen ook geschiedenis is.

 

Solidez hielp bij het leggen van contacten en verbindingen, als voorzitter van werkgroep Ireneplan.
Ik heb gezorgd voor ordening, combinatie en bundeling van alle verhalen en afbeeldingen tot een boek en overleg met vormgever en tekstredacteur.
Het boek met de titel Een school in De Buurt, herinneringen aan de Prinses Ireneschool is verschenen in april 2019.
Bestellen kan via: https://www.facebook.com/Ireneschoolboekje/ en in de winkel van Museum De Casteelse Poort.

Opdrachtgever: werkgroep Ireneplan

Dat was toen zo! lezing over Patrimonium

Dat was toen zo! is de titel van de lezing over Patrimonium die ik heb gehouden op verzoek van de Historische Vereniging Oud-Wageningen op 19 april 2017.
Aanleiding voor de lezing was het verschijnen van het boek “Patrimonium, over de wijk en haar bewoners” in september 2016.

Centraal in deze lezing stonden de woonidealen van het begin van de twintigste eeuw, die de basis waren voor tuindorp Patrimonium. En hoe die idealen veranderden in de loop van de 100 jaar. En hoe we daar nu naar kijken.

Uit de reacties op het boek bleek dat de foto’s en teksten bij veel mensen eigen herinneringen op te roepen. Niet alleen aan het leven in de wijk Patrimonium, maar breder.
Dat komt omdat het gaat om verhalen uit de recente geschiedenis, een tijd waar mensen zelf persoonlijke herinneringen aan hebben. Een eeuw waarin erg veel gebeurd is en veel veranderingen hebben plaatsgevonden, waar we nu soms heel verrast op terug kijken.
In de lezing was volop ruimte om het vertelde zelf aan te vullen met eigen verhalen en herinneringen, waar gretig gebruik van werd gemaakt.

Opdrachtgever: historische vereniging Oud-Wageningen

Afvalproject AfvalWEG

InDSCN7204 opdracht van de gemeente Renkum heb ik namens ’t Venster mee ontwikkeld aan een afvalproject voor de basisschool. Samen met de vrijwilligers van Stichting Renkums Beekdal en 6DorpenSchoon en beeldend docent Jan Meijering van ’t Venster is dit project voor de groepen 7 en 8 tot stand gekomen.

Doel van dit project is dat de leerlingen zich verantwoordelijk gaan voelen voor hun eigen leefomgeving. Het bevat verschillende onderdelen vanuit diverse invalshoeken en leerstijlen. Van onderzoeksopdrachten in de klas, zelf actief afval rapen, leren over afvalscheiding tijdens een excursie naar Veentjesbrug tot experimenteren met hergebruik. De resultaten presenteren de leerlingen aan het eind. De school kan zelf het programma samenstellen en bij aanmelding aangeven welke onderdelen zij afneemt.

Mijn inhoudelijk inbreng is de les Afval vroeger. In deze les zoeken de leerlingen uit hoe mensen vroeger met hun afval omgingen. Hiervoor maken ze gebruik van historisch bronnenmateriaal.Wat was een voddenboer, hoe ging hij te werk en wat gebeurde er met de lompen? Wat deed een schillenboer en wat voor problemen kwam hij tegen? Wat maakt een beerput van vroeger interessant voor archeologen?

In juni 2016 is het project gepilot op de Prinses Beatrixschool in Wolfheze. Vanaf schooljaar 2016-2017 is het project voor alle Renkumse basisscholen beschikbaar.

Opdrachtgever: ’t Venster i.o.v gemeente Renkumlogo 't Venster

Cultuureducatie Gelders Arcadië

IMG_5774Het cultuureducatie project rond Gelders Arcadië heb ik samen met docenten beeldend en muziek van ’t Venster in Wageningen ontworpen. De titel van het project is Droomtuinen. Doelgroep is groep 7 en 8 van het basisonderwijs. Het erfgoed onderdeel is van mijn hand.

Het project is ontwikkeld in opdracht van vijf Gelders Arcadië gemeenten: Wageningen, Renkum, Rheden, Rozendaal en Arnhem.
Doel van het project is bij de leerlingen gevoel voor de historische waardevolle locaties in hun directe omgeving te ontwikkelen. Hierbij worden culturele activiteiten als hedendaagse drager van deze bijzondere plaatsen ingezet. Leerlingen leren de wereld achter de fantasie van de Italiaanse droom kennen: het ontstaan van het Gelders Arcadië in de beschutting van de Gelderse stuwwal.

Daarnaast ontwikkel ik samen met erfgoed- en natuurorganisaties en andere culturele instellingen de mogelijkheden voor een pluspakket bij dit project. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan uitstapjes  naar een landgoed, natuureducatie-activiteiten en  aanvullende lespakketten voor de leerkrachten.

We hebben dit project als pilot uit in juni 2015 op twee basisscholen uitgevoerd. Tot in ieder geval eind 2016 is het project beschikbaar voor de basisscholen in de vijf deelnemende gemeenten.

Opdrachtgever: CCE ’t Venster WageningenPrint

Jongeren leren een ambacht in verbinding met de geschiedenis

DSC00573Jongeren leren een ambacht, met de focus op het maakproces en kennismaking met technieken. En dat in een historisch kader.

Het Nederlands Openluchtmuseum wil graag jongeren van vakopleidingen als leerling in de ambachtspresentaties laten mee werken. Ze denken daarbij aan stages van een aantal maanden, waarbij het mes aan twee kanten snijdt. Het museum heeft dan jongeren zichtbaar op locatie aan het werk. De opleiding kan de studenten een praktijkstage aanbieden waarbij kennis wordt gemaakt met oude technieken.

In het museumpark zijn bezoekers aanwezig, die graag meer willen weten over wat er gedaan wordt. Presenteren is daarom een belangrijk onderdeel van de stage. Kunnen vertellen wat je doet, en daarmee voor anderen (en ook voor jezelf) benoemen wat leert.

In opdracht van het Nederlands Openluchtmuseum heb ik onderzocht welke ROC’s in de regio met welke opleidingen geïnteresseerd zijn in samenwerking. In dit traject verkenden we ook welke DSC00562 DSC00563ambachtsmensen en ambachtslocaties het meest geschikt zijn voor deze stages en als leermeester en leerplek verder ontwikkeld kunnen worden. In 2015 zijn twee pilots met stagiaires op ambachtslocaties uitgevoerd in samenwerking met ROC A12 en Vierbeekcollege.

Op basis van deze ervaringen heb ik een aanbeveling voor de directie geschreven.
Deze verkenning heeft in 2016 een vervolg gekregen met stagiaires van de twee opleidingen.

downloadOpdrachtgever Nederlands Openluchtmuseum, afdeling Presenteren

Geschiedenis van de wijk Patrimonium

erfgoedSamen met de bewoners heb ik een boek gemaakt over de geschiedenis van de wijk Patrimonium. Het boek Patrimonium, over de wijk en haar bewoners is september 2016 verschenen. Lees hier de recensie  over het boek in de Gelderlander van 26 oktober 2016.

De wijk Patrimonium wordt volledig gerenoveerd. Met de wijkvernieuwing verdwijnt er ook een stuk van de geschiedenis, de identiteit, het gevoel van ‘mijn wijk’.

Doel van het project is de geschiedenis  van de wijk vast te leggen in de vorm van persoonlijke verhalen en foto’s van de bewoners van nu, als herinnering. Om de wijk zoals hij nu is een klein beetje te kunnen bewaren. En daarmee ook het gevoel van ‘mijn wijk’.

Daarnaast is project ook bedoeld als startpunt van een nieuwe geschiedenis van de wijk, waarin de nieuwe en teruggekomen bewoners kunnen zien en lezen hoe de wijk vroeger was en zich in de loop van de tijd heeft ontwikkeld.

We verzamelden met de Werkgroep Geschiedenis verhalen en foto’s van de mensen die in de wijk wonen en woonden.
In het boek gaan laten we zien hoe de wijk rond 1920 ontstond. Wie maakten het plan en wat voor huizen werden er gebouwd. Over de Tweede Wereldoorlog, die vlakbij kwam. Over de winkels aan het Klaas Katerplein (nu Witmondplein). Over de renovaties die in de loop van de tijd uitgevoerd zijn. Over de Burendagen.
Verhalen van mensen die in de wijk woonden en wonen, verbonden met de grote geschiedenis van Wageningen.

In het tijdschrift van Oud Wageningen verscheen in april 2016 een artikel over het geschiedenisproject. Samen met de tentoonstellingscommissie van Museum De Casteelse Poort in Wageningen heb ik de tentoonstelling “Patrimonium, de geschiedenis van een wijk” gemaakt. De tentoonstelling was te zien van 3 juni tot en met 19 augustus 2016.

Opdrachtgever: Projectgroep Patrimonium Vernieuwt, waarin verenigd de bewoners van Patrimonium, De Woningstichting, Solidez en de gemeente Wageningen.

logo patrimonium